బృహదశ్వుడిలా అన్నాడు.

ఈవిధంగా ద్వాపరునితో కలి ఒప్పందం చేసుకొనిన పిమ్మట నిషధమహారాజు దగ్గరకు వెళ్లాడు. (1)

కలి నిషధనగరం చేరి అవకాశం కోసం వేచి ఉన్నాడు. పండ్రెండవ సంవత్సరంలో కలికి అవకాశం ఏర్పడింది. (2)

నలమహారాజొకనాడు మూత్రవిసర్జన చేసి, కాళ్లుకడుక్కోకుండా సంధ్యోపాసన చేశాడు. ఇదే సమయాన అశుచియైన నలునిలో కలి ప్రవేశించాడు. (3)

అలా కలి నలుని ఆవేశించి, పుష్కరుని దగ్గరకు వెళ్ళి, నలునితో పాచికలాడుమని చెప్పాడు. (4)

నీవు నాతోకలసి పాచికలాడి నలుని జయిస్తావు. నలుని జయించి నిషధరాజ్యాన్ని పొందు. (5)

కలి ఈవిధంగా చెప్పగానే పుష్కరుడు నలుని చేరాడు. కలియే పాచికలరూపం దాల్చి పుష్కరుని చేరాడు (6)

శత్రుంజయుడగు పుష్కరుడు నలుని చెంతకు వచ్చి పాచికలాటకు రమ్మని పలుమార్లు పలికాడు. పుష్కరుడు నలుని సోదరుడు. (7)

విజ్ఞుడైన నలమహారాజు ఆ ఆహ్వానాన్ని విని ఊరుకోలేకపోయాడు. దమయంతి చూస్తూ ఉండగానే పందెం వేయటానికి సిద్ధపడ్డాడు. (8)

కలి ఆవహించి యున్నందున తనకు సంబంధించిన ధనకనక వస్తువాహనగృహ వస్త్రాదులను నలుడు జూదంలో ఓడాడు. పట్టుదలతో ఆటను కొనసాగిస్తున్న నలుని ఏ మిత్రులూ ఆపలేకపోయారు. (9,10)

ధర్మజా! అపుడు మంత్రులతో కలిసి పురజనులంతా కష్టాల్లో ఉన్న రాజును జూదం నుండి నివారించటానికి, చూడటానికి వచ్చారు. (11)

పిమ్మట సూతుడు వచ్చి "కార్యార్థులైన పురజనులు ద్వారం చెంత వేచియున్నా"రని దమయంతికి తెలియజేశాడు. (12)

ధర్మార్థదర్శనుడైన మహారాజు వ్యసనాన్ని సహించలేక ప్రజలంతా వచ్చినట్లు మహారాజుకు తెలియజేయవలసినదిగా దమయంతికి నివేదించాడు. (13)

అపుడు దమయంతి దుఃఖంతో, శోకతప్తమైన మనస్సుతో, కన్నీటితో, గద్గద స్వరంతో నైషధునికిలా చెప్పింది. (14)

మహారాజా! "పురజనులందరూ మంత్రులతో కలసి, రాజభక్తితో తమ దర్శనార్థమై వచ్చి ద్వారం దగ్గర ఉన్నారు. వారిని మీరు చూడాలి" అని పలుమారు చెప్పింది.

కలి ఆవేశించిన నలుడు అలా విలపిస్తున్న దమయంతితో ఏమీ మాటాడలేదు. మంత్రులూ, పురజనులూ అంతా "ఇతడు మనకు దక్కడు" అనుకొని దుఃఖార్తులై సిగ్గుతో తమ ఇళ్లకు వెళ్లిపోయారు.

ధర్మరాజా! అలా పుష్కరునకు, నలునకు ఎన్నో నెలలపాటు పాచికలాట సాగింది. పుణ్యశ్లోకుడైన నలుడు పరాజితుడయ్యాడు. (15-18)

ఇది శ్రీమహాభారతమున వనపర్వమున నలోపాఖ్యానపర్వమను ఉపపర్వమున నలద్యూతమను ఏబది తొమ్మిదవ అధ్యాయము. (59)