ఉగ్రశ్రవుడు ఇలా చెపుతున్నాడు. కోరిన ప్రకారం ఏ రూపంలోనైనా ఎక్కడికైనా వెళ్ల గల్గిన బలాఢ్యుడైన ఆ గరుత్మంతుడు సముద్రానికి ఆవలి ఒడ్డున ఉన్న తల్లియైన వినత దగ్గరకు వచ్చాడు. (1)

అక్కడే కద్రువతో వేసిన పందెంలో వినత ఓడిపోయి ఆమెకు దాస్యం చేస్తూ ఎంతగానో కుమిలిపోతున్నది. (2)

ఒకనాడు కద్రువ గరుత్మంతుని దగ్గర కూర్చున్న వినయశీల అయిన వినతను పిలిచి ఈ విధంగా చెప్పింది. (3)

వినతా! సముద్రం లోపల నిర్జన ప్రదేశంలో రమణీయమై చూడదగిన నాగుల నివాసస్థానం ఉన్నది. నన్ను అక్కడికి తీసుకొని వెళ్లి చూపించు. (4)

అపుడు వినత కద్రువను తనవీపు పైకి తీసుకొన్నది. ఆమె కుమారుడైన గరుత్మంతుడు కూడా తల్లి ఆజ్ఞాపించడం వల్ల కొన్ని సర్పాల్ని తన వీపుపై కూర్చుండ బెట్టుకొన్నాడు. (5)

వైనతేయుడు సూర్యుడికి ఎదురుగా ఆకాశమార్గంలోకి ఎగిరాడు. సూర్యతాపానికి తాళలేక ఆ సర్పాలన్నీ మూర్ఛపోయాయి. (6)

తనకుమారుల దీనావస్థను చూసి నాగమాత అయిన కద్రువ ఇంద్రుని స్తుతించింది. సమస్త దేవతల అధిపతివైన మహేంద్రా! నీకు నమస్కారం. బలసూదనా! నీకు నా ప్రణామాలు. (7)

వేయికన్నులు కలిగి నముచి అనే రాక్షసుని సంహరించి లోకాన్ని రక్షించిన మహేంద్రా! శచీపతీ! నీకు నమస్కారం. సూర్యతాపం చేత తపించి మూర్ఛిల్లిన నా పుత్రుల్ని రక్షించు. నీటిని వర్షించి వారిని మూర్ఛనుండి కాపాడు. నౌకలాగా వారిని ఒడ్డుకు చేర్చు. (8)

అమరనాయకా! నీవే మా అందరకు రక్షకుడవు. పురందరా! అధికాధిక వర్షాన్ని కురిపించగల శక్తిమంతుడవు నీవు. (9)

నీవే మేఘానివి. నీవే వాయుదేవుడవు. నీవే అగ్నివి. ఆకాశంలో విద్యుత్తువు. నీవు మేఘాల్ని ఛిన్నాభిన్నం చేసి వర్షింప చేసే మహానుభావుడవు. (10)

ఈ ప్రపంచంలో నీతో సాటి వచ్చేవారు ఎవరూ లేరు. సాటిలేని మహాశక్తి గల వజ్రాయుధం నీవే. నీవు ప్రళయకాలంలో గర్జించే మేఘానివి. సమస్త లోకాలనూ సృష్టించగలవు. లయింప జేయగలవు. నీవు అజేయుడవుకదా! (11)

నీవు సమస్త ప్రాణికోటికి జ్యోతిస్వరూపుడవు. చిద్రూపుడవు, సూర్య దేవుడవు. అగ్ని స్వరూపుడవు. అందరికీ ఆశ్చర్యాన్ని కలిగించే మహాపురుషుడవు. నీవు రాజువే. సమస్త దేవతలలో శ్రేష్ఠుడవు నీవే. (12)

నీవే విష్ఠువువు, సహస్రాక్షుడవు. సమస్త దేవతలకు ఆశ్రయం కల్పించే వాడవు నీవే. నీవే అమృతానివి. శీతకిరణుడైన చంద్రుడవు నీవే. (13)

నీవు ముహూర్తానివి. తిథివి, శుక్లపక్షం, కృష్ణ పక్షం కూడా నీవే. కల, కాష్ఠా, త్రుటి అన్ని కాలభేదాలూ నీవే. నీవే సంవత్సరం, ఋతువు, మాసం రాత్రి, పగలు కూడా. (14)

నీవు పర్వతాలతోను అడవులతోను కూడిన భూమివి. అంధకారాన్ని పటాపంచలు చేసే సూర్యుడితో కూడిన ఆకాశానివి నీవే. తిమి, తిమింగిల మకరాది జంతువులతోను, అలలతోను కూడిన సముద్రానివి నీవే. (15)

నీవు గొప్ప కీర్తిమంతుడవు. అందుచేతనే బుద్ధిమంతులు అందరూ నిన్నే పూజిస్తున్నారు. మహర్షులందరు నిన్నే స్తుతిస్తున్నారు. యజమాని సంతోషం కోసమే యజ్ఞంలో సోమరసాన్ని పానం చేస్తున్నావు. వషట్కారంతో సమర్పిస్తున్న హవిస్సుల్ని స్వీకరిస్తున్నావు. (16)

ఈ ప్రపంచం యొక్క మేలు కోరి బ్రాహ్మణులందరూ నిన్ను పూజిస్తున్నారు. అతులబలాఢ్యుడవైన దేవేంద్రా! ఉపనిషత్తులలో కూడా బ్రాహ్మణోత్తములు నీ మహిమను గానం చేస్తున్నారు. నీ సన్నిధిని చేరడానికి బ్రాహ్మణులు వేదాంగాల జ్ఞానాన్ని పొందడానికి ప్రయత్నిస్తున్నారు. (17)

ఇది శ్రీమహాభారతమున ఆదిపర్వమున ఆస్తీకపర్వమను ఉపపర్వమున సౌపర్ణోపాఖ్యానమను ఇరువది అయిదవ అధ్యాయము. (25)